Page 41 - FINAL PROGRAM
P. 41
Πανελλήνιο Συνέδριο Μεταγγισιοθεραπείας
ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΏΣΕΙΣ
ΠA3
ΜΕΤΑΔΙΔΟΜΕΝΗ - ΕΛΟΝΟΣΙΑ ΜΕΣΩ ΜΕΤΑΓΓΙΣΗΣ; ΜΙΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΛΕΓΧΟ ΤΗΣ ΕΛΟΝΟΣΙΑΣ ΣΕ ΔΕΙΓΜΑΤΑ ΑΙΜΟΔΟΤΩΝ ΑΠΟ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΤΗΣ ΒΟΡΕΙΟΎ ΕΛΛΑΔΑΣ
Παναγιούλα Χ. Τσιότρα1, Γιώργος Καστανιώτης1, Ελένη Πατσουλά2, Βασιλική Μπακαλούδη3, Ελένη Χασαποπούλου- Ματάμη3, Μαρία Χουρίδη4, Βασιλική Μιχαήλ5, Μαρία Γκανίδου5, Ευαγγελία Γιαρτζά6, Σάρα Κωνσταντινίδου7, Άννα Λαζαρίδου7, Γιώργος Μαρτίνης8, Κωνσταντίνος Σταμούλης1
1 Εθνικό Κέντρο Αιμοδοσίας (ΕΚΕΑ), Αχαρνές, Αθήνα,
2 Κέντρο Αναφοράς Ελονοσίας, Τμήμα Πολιτικών Δημόσιας Υγείας, Σχολή Δημόσιας Υγείας, Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, 3 Κέντρο Αίματος, Νοσοκομείο «ΑΧΕΠΑ», Θεσσαλονίκη,
4 Κέντρο Αιμοδοσίας, Γ.Ν.Θ. «Ιπποκράτειο», Θεσσαλονίκη,
5 Νοσοκομειακή Υπηρεσία Αιμοδοσίας ΓΝΘ «Γ.Παπανικολάου», Θεσσαλονίκη,
6 Κέντρο Αιμοδοσίας ΓΝΘ “Άγιος Παύλος”, Θεσσαλονίκη,
7 Κέντρο Αιμοδοσίας, «Θεαγένειο» Αντικαρκινικό Νοσοκομείο, Θεσσαλονίκη,
8 Κέντρο Αιμοδοσίας Π.Γ.Ν. Αλεξανδρούπολης, Αλεξανδρούπολη.
ΈΙΣΑΓΩΓΗ:Η ελονοσία εξακολουθεί να θεωρείται μία σοβαρή επιπλοκή στη διαδικασία μετάγγισης του αίματος. Τα μέτρα ασφαλείας του αίματος για την πρόληψη της μετάδοσης της ελονοσίας μέσω της μετάγγισης βασίζονται κυρίως στην αναγνώριση των δοτών «σε κίνδυνο», και τον αποκλεισμό τους από την αιμοδοσία και σε ειδικές περιπτώσεις στον έλεγχο του συλλεγόμενου αίματος. Σε αυτή την περίπτωση τα κριτήρια αποδοχής αιμοδοτών καθορίζονται λαμβάνοντας υπόψη το είδος του παρασίτου, το βαθμό της μετάδοσης, την εποχικότητα, τον ρυθμό εντομολογικού ενοφθαλμισμού (EIR) και τη διαθεσιμότητα του αίματος και οι συλλεχθείσες μονάδες ελέγχονται για λοίμωξη από το παράσιτο της ελονοσίας με τη χρήση δοκιμασιών ανίχνευσης νουκλεϊκού οξέος και αντισωμάτων. Η Ελλάδα θεωρείται «χώρα ελεύθερη ελονοσίας» από το 1974. Έκτοτε καταγράφονται πανελλαδικά ετησίως 20-110 εισαγόμενα κρούσματα ελονοσίας, δηλαδή κρούσματα που προσβλήθηκαν σε χώρα του εξωτερικού (επιστρέφοντες ταξιδιώτες ή μετανάστες από ενδημικές χώρες). Η καταγραφή εισαγόμενων κρουσμάτων ελονοσίας, δηλαδή περιστατικών που προσβλήθηκαν σε χώρα του εξωτερικού, είναι απολύτως αναμενόμενη, με την αύξηση των ταξιδιών και μετακινήσεων πληθυσμών παγκοσμίως, και παρατηρείται σε όλες τις αναπτυγμένες χώρες. Το 2019 καταγράφηκαν στην Ελλάδα σποραδικά κρούσματα ελονοσίας με ενδείξεις εγχώριας μετάδοσης (μετάδοση 1ης γενιάς) σε περιοχές της Βόρειου Ελλάδας. Λαμβάνοντας υπόψη τον υψηλό αιματοδοτικό δείκτη των συγκεκριμένων περιοχών και προκειμένου να μην απειληθεί η επάρκεια αίματος αποφασίστηκε ο έλεγχος των αιμοδοτών από αυτές τις περιοχές.
ΜΈΘΟΔΟΙ: Εξετάστηκαν 4272 δείγματα από αιμοδότες από έξι κέντρα Αιμοδοσίας της Β. Ελλάδας, με τη χρήση της Malaria Real-Time PCR και της NovaLisaTM Malaria Elisa. Ολικό DNA απομονώθηκε από δείγμα περιφερικού αίματος (MagPurix 12A Instrument) και υποβλήθηκε σε Real-Time PCR (Malaria screening kit RT-66) για την ανίχνευση του Πλασμωδίου της Ελονοσίας (Plasmodium falciparum, P. malariae, P. vivax και P. ovale) στο mic Real Time PCR cycler (bio molecular systems). Παράλληλα δείγματα πλάσματος αναλύθηκαν για αντισώματα έναντι του Πλασμωδίου της Ελονοσίας (P. Falciparum, P. Vivax, P. ovale και P. malariae) χρησιμοποιώντας το NovaLisaTM Malaria Elisa (NOVATEC Immunodiagnostics GmbH). Τα δείγματα πλάσματος που ανιχνεύτηκαν να αντιδρούν με την ορολογική NovaLisa Ab-Elisa, επανεξετάστηκαν με ένα δεύτερο δείγμα με την μέθοδο της κλασικής PCR και μετά τη πάροδο 6 μηνών και με την ορολογική μέθοδο Elisa έναντι του αντιγόνου pLDH του Πλασμωδίου (ErbaLisa (pLDH).
ΑΠΟΤΈΛΈΣΜΑΤΑ: Κανένα δείγμα δεν βρέθηκε αντιδρών στο Plasmodium spp. DNA με τη χρήση της Real-Time PCR, ενώ 4155 δείγματα ανιχνεύτηκαν σαν μη αντιδρώντα έναντι των αντισωμάτων του Plasmodium spp. με τη χρήση της ορολογικής μεθόδου NovaLisa Ab-Elisa, 55 δείγματα ανιχνεύτηκαν σαν αντιδρώντα έναντι των αντισωμάτων και 62 δείγματα βρέθηκαν στην ενδιάμεση-γκρίζα ζώνη (Πίνακας 1). Σε επανεξέταση των δειγμάτων που βρέθηκαν αντιδρώντα έναντι αντισωμάτων του Πλασμωδίου, με δύο μοριακές (Real-Time PCR και end PCR) και δύο διαφορετικές ορολογικές (έναντι αντισωμάτων του Πλασμωδίου και έναντι αντιγόνου του Πλασμωδίου), σε κανένα δείγμα δεν ανιχνεύτηκε DNA του Πλασμωδίου της ελονοσίας ούτε αντίδραση έναντι του αντιγόνου του Πλασμωδίου (ErbaLisa (pLDH). Παρόλα αυτά 22 δείγματα συνέχισαν να αντιδρούν έναντι των αντισωμάτων του Πλασμωδίου της ελονοσίας, γεγονός που μπορεί να εξηγηθεί από την μη πλήρη (100%) ειδικότητα της ορολογικής μεθόδου.
Αντιδρώντα Μη-Αντιδρώντα Αντιδρώντα Μη-Αντιδρώντα Γκρίζα Ζώνη
0 4272 (100%) 55 (1.3%) 4155 (97.3%) 62 (1.4%)
ΣΥΜΠΈΡΑΣΜΑ: 4272 αιμοδότες από περιοχές «επηρεαζόμενες» από την ελονοσία ελέγχθηκαν ταυτόχρονα με δύο διαγνωστικές δοκιμασίες (μοριακή-Real-Time PCR και ορολογική-Ab-Elisa) επιτρέποντας την αποδέσμευση του 97,3% των ελεγχόμενων μονάδων. Παρά τα όποια προβλήματα δημιουργούνται όσον αφορά τη συνολική «διαχείριση» αιμοδοτών (συμβουλευτική) αλλά και των μονάδων αίματος (ψευδώς θετικά και γκρίζα ζώνη) στις περιπτώσεις που από τα μέτρα αποκλεισμού απειλείται η επάρκεια αίματος θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως εναλλακτική λύση. Παρόλα αυτά η ανάγκη ανάπτυξης και εφαρμογής πιο ευαίσθητων μοριακών διαγνωστικών μεθόδων παραμένει για την ανίχνευση των ασυμπτωματικών φορέων Plasmodium spp, καθώς η επαλαμβανόμενη ανίχνευση αντιδρώντων έναντι των αντισωμάτων της ελονοσίας δείχνει όχι μόνο την έλλειψη 100% ειδικότητας στις υπάρχουσες ορολογικές μεθόδους αλλά και τη πιθανότητα διασταυρούμενων αντιδράσεων με άλλους παράγοντες όπως π.χ το Τρυπανόσωμα, η Λεϊσμανία και το Τοξόπλασμα.
Malaria Real-Time PCR
Malaria Ab Elisa
Εξετάστηκαν 4272 δείγματα
Τελικό Πρόγραμμα 41
