Page 32 - FINAL PROGRAM

Πανελλήνιο Συνέδριο Μεταγγισιοθεραπείας
ΣΤΡΟΓΓΥΛΑ ΤΡΑΠΕΖΙΑ
και Τέχνη
ΜΕΣΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΔΙΚΤΎΩΣΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΑΙΜΑΤΟΣ: ΣΎΜΜΑΧΟΣ Η ΑΝΤΙΠΑΛΟΣ;
Σπύρος Ματσάγγος
Η εξάπλωση των ηλεκτρονικών Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης (ΜΚΔ), αποτελεί αναμφισβήτητα ένα εξελισσόμενο κοινωνικό φαινόμενο που καταλαμβάνει ταχύτατα όλο και περισσότερο χώρο σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής του σύγχρονου πολιτισμού. Το πλήθος των δυνατοτήτων αλληλεπίδρασης και η αμεσότητα, είναι ίσως τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά των ΜΚΔ στα οποία οφείλουν και την ευρύτατη απήχηση τους, αποκτώντας πλέον ηγετικό ρόλο στα μέσα επικοινωνίας. Χαρακτηριστικά παραδείγματα κοινωνικοπολιτικών αλλαγών στις οποίες τα ΜΚΔ είχαν εξέχοντα ρόλο, είναι η Αραβική άνοιξη το 2010 και οι δύο τελευταίες προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ.
Εξίσου σημαντική είναι η επιρροή των ΜΚΔ στην κινητοποίηση των πολιτών ως προς την προσφορά κάθε είδους βοήθειας, ιδιαίτερα μετά από φυσικές ή άλλες καταστροφές. Αποτελούν πρόσφορο έδαφος για την καλλιέργεια του Εθελοντισμού γενικότερα και την Αιμοδοσία ειδικότερα.
Παραθέτοντας τα δεδομένα, τον Ιούλιο 2021 η πλατφόρμα Facebook αριθμούσε περί τους 2.895 δις ενεργούς χρήστες σε 229 χώρες, διατηρώντας την στην πρώτη θέση προτίμησης των χρηστών ΜΚΔ (1). Η εν λόγω πλατφόρμα έχει αναπτύξει και ενσωματώσει από το 2017 μία λειτουργία με το όνομα Fb Blood Donation Tool. Οι εγγεγραμμένοι χρήστες ενημερώνονται για τις αιμοδοτικές εξορμήσεις της περιοχής που βρίσκονται, λαμβάνουν ειδοποιήσεις εκκλήσεων για αίμα από τις πλησιέστερες Υπηρεσίες Αιμοδοσίας, προγραμματίζουν το ραντεβού τους για αιμοδότηση ή δημιουργούν υπενθυμίσεις για την επόμενη αιμοδοσία. Λαμβάνοντας υπόψιν πως αν και είναι ενεργοποιημένη μόνο για επιλεγμένες Αιμοδοτικές Υπηρεσίες 27 χωρών, υπάρχουν ήδη περισσότεροι από 100 εκατομμύρια εγγεγραμμένοι χρήστες, άρα και δυνητικοί αιμοδότες (2). Tο 2018 κατεγράφη πως στην Ινδία και τη Βραζιλία, η παραπάνω λειτουργία του Facebook επηρέασε την απόφαση για προσφορά αίματος στο 20% των αιμοδοτών. (2)
Αντίστοιχα, στη χώρα μας έχει καταγραφεί πως το 82,4% των αιμοδοτών χρησιμοποιούν τα ΜΚΔ και κυρίως το Facebook (73.5%). Η συντριπτική πλειοψηφία (91,5%) δεν ακολουθεί κάποιο προφίλ ομάδας ή συλλόγου Αιμοδοτών. Ωστόσο, το 19,3% έχει παρακινηθεί για να αιμοδοτήσει κατόπιν ανάρτησης έκκλησης για προσφορά αίματος, ενώ 60,2% των ερωτηθέντων προσπαθούν να διασταυρώσουν τη γνησιότητα των αναρτήσεων πριν ανταποκριθούν. Μία αποκλειστική εφαρμογή με χαρακτηριστικά παρόμοια με αυτά του Fb Blood Donation Tool, θα έβρισκε ανταπόκριση στο 88,2% των αιμοδοτών σύμφωνα με την ίδια μελέτη. (3)
Σε παρεμφερή Γερμανική μελέτη του 2018, τα ΜΚΔ φαίνεται να είναι το δεύτερο σε σειρά κίνητρο για αιμοδότηση (15%), στους αιμοδότες πρώτης φοράς, ακολουθώντας την παρακίνηση από φίλους και συγγενείς (73%). Ως προς τους συχνούς αιμοδότες, η κινητοποίηση τους από τα ΜΚΔ περιορίζεται στο 7%, ενώ το 72% δήλωσε πως δεν χρειαζόταν επιπλέον κίνητρο. (4)
Η συμβολή των ΜΚΔ ως προς την επιρροή για προσφορά αίματος αποτιμάται ως αποτελεσματική, χωρίς βέβαια να υποτιμώνται οι αρνητικές παράμετροι όπως π.χ. η διάδοση ψευδών πληροφοριών. Η δυναμική των ΜΚΔ μπορεί να αποτελέσει έναν ισχυρό σύμμαχο, όχι μόνο για την ορθή πληροφόρηση και την προσέλκυση των αιμοδοτών, αλλά και την ανάδειξη σύγχρονων ζητημάτων όπως π.χ. την προσφορά αίματος για ερευνητικούς σκοπούς.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. https://datareportal.com/essential-facebook-stats. [Online].; 2021 [cited 2021 9 30. Available from: https://datareportal.com/essential-facebook- stats.
2. https://socialimpact.facebook.com/health/blood-donations/. [Online].; 2017 [cited 2021 9 30. Available from: https://socialimpact.facebook.com/ health/blood-donations/.
3. Ματσάγγος Σ. Το προφίλ των αιμοδοτών ως χρήστες των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης και η επιρροή που τους ασκούν στην πρόθεση τους για Αιμοδότηση. In Haema; 2019. p. 432.
4. Sümnig A FMGATT. The role of social media for blood donor motivation and recruitment. Transfusion. 2018 Oct: p. 2257-2259.
ΤΟ ΑΙΜΑ ΩΣ ΎΛΙΚΟ ΚΑΙ ΕΜΠΝΕΎΣΗ ΣΕ ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ ΕΡΓΑ ΤΟΎ 20ΟΎ ΑΙΩΝΑ.
Τριανταφυλλιά Ντουρούπη
Βιολόγος, PhD
Η απεικόνιση του αίματος στην τέχνη ξεκινάει από τις σκηνές κυνηγιού των ανθρώπων των σπηλαίων, περνάει από μεσαιωνικά θρησκευτικά αντικείμενα και σκηνές μάχης και φτάνει στη σύγχρονη φωτογραφία και φιλμ.
Στον 20ο αιώνα, καλλιτέχνες όπως οι Damien Hirst, Marc Quinn, Andres Serrano, Hermann Nitsch, Jordan Eagles κ.α ενσωματώνουν βιολογικά υγρά και συγκεκριμένα αίμα σε πίνακες, γλυπτά, εγκαταστάσεις και performance.
Το αίμα αντιπροσωπεύει ταυτόχρονα τη ζωή και το θάνατο, το ιερό και το βλάσφημο, τη βία και τη μαρτυρική θυσία, την ασθένεια και τη θεραπεία, την αγνότητα και την αμαρτία, την καθαρότητα και τη ρυπαρότητα.
Η χρήση του αίματος στην τέχνη ξυπνά το φόβο του θανάτου και ανακαλεί μνήμες παγανιστικών τελετών, προκαλλώντας ταυτόχρονα τον ίδιο τον ορισμό της τέχνης.
32 12ο Πανελλήνιο Συνέδριο Μεταγγισιοθεραπείας
ΣΤΡΟΓΓΥΛΟ ΤΡΑΠΈΖΙ 9:
Think outside the Hospital: Όταν η Κοινωνία – Έρευνα συναντούν τη μετάγγιση